Czy światło może leczyć? Okazuje się, że tak – a wykorzystująca jego właściwości laseroterapia zyskuje coraz większą popularność w rehabilitacji. Zastosowanie skoncentrowanej wiązki światła redukuje ból, wspomaga procesy gojenia i regeneracji tkanek. Na czym dokładnie polega laseroterapia? Jakie korzyści może nam przynieść? W jakich przypadkach jest najbardziej polecana? W dzisiejszym artykule odkryjemy tajniki tej fascynującej metody, analizując jej mechanizm działania, rodzaje laserów stosowanych w rehabilitacji i przebieg typowego zabiegu.

Co to jest laseroterapia?

Laseroterapia to forma fizykoterapii, która wykorzystuje skoncentrowaną wiązkę światła o różnej długości fali. Energia lasera przenika przez skórę, docierając do głębszych warstw tkanek i działając bezpośrednio u źródła bólu oraz stanu zapalnego. Światło pochłaniane przez komórki pobudza naturalne procesy regeneracyjne organizmu, wywołując szereg reakcji biochemicznych: przyspiesza gojenie, zmniejsza ból i redukuje stan zapalny.

W zależności od rodzaju lasera i jego parametrów, zabiegi laseroterapii mogą działać na różnych poziomach – od skóry, po głębiej położone mięśnie, ścięgna, stawy, a nawet nerwy. To precyzyjne działanie pozwala na dostosowanie terapii do naszych indywidualnych potrzeb. Sam zabieg jest bezbolesny i nieinwazyjny, co stanowi atrakcyjną alternatywę dla pacjentów szukających skutecznych form leczenia bez konieczności stosowania farmakologii lub poddawania się zabiegom chirurgicznym. W zależności od schorzenia może być wykonywany punktowo (na małym obszarze) lub na większych partiach ciała.

Rodzaje laserów stosowanych w rehabilitacji

W rehabilitacji stosowane są różne rodzaje laserów, dostosowane do specyfiki schorzenia oraz obszaru poddawanego leczeniu. Wyróżniamy między innymi laser punktowy, laser skanerowy oraz laser wysokoenergetyczny.

Laser punktowy

Laser punktowy to urządzenie emitujące skoncentrowaną wiązkę światła, działając na niewielkim obszarze. Umożliwia precyzyjne leczenie konkretnego miejsca, takiego jak staw lub mięsień. Jest szczególnie skuteczny w leczeniu miejscowych dolegliwości, które wymagają szczególnej precyzji, w tym bólów stawów i mięśni, urazów sportowych, blizn pooperacyjnych oraz nerwobólów.

Laser skanerowy

Laser skanerowy to urządzenie, które umożliwia naświetlanie większych obszarów ciała. Specjalna głowica lasera równomiernie rozprowadza energię po dużych partiach skóry, takich jak plecy, uda czy ramiona. Zabieg z jego wykorzystaniem charakteryzuje się wysoką skutecznością, a przy tym jest znacznie krótszy niż w przypadku lasera punktowego. Jego zastosowanie obejmuje m.in. leczenie przewlekłych bólów kręgosłupa, rozległych urazów mięśniowych, trudno gojących się ran, problemów skórnych i obrzęków limfatycznych.

Laser wysokoenergetyczny

Laser wysokoenergetyczny to urządzenie o dużej mocy, które generuje silną wiązkę światła, umożliwiając dotarcie energii do głębszych struktur tkanek. To właśnie ta zdolność penetracji sprawia, że jest niezastąpiony w terapii schorzeń przewlekłych, takich jak zmiany zwyrodnieniowe stawów. Dodatkowo, leczenie laserem wysokoenergetycznym przynosi szybką i długotrwałą ulgę w bólu, dlatego jest on polecany przy głębokich urazach tkanek miękkich, zespole cieśni nadgarstka oraz jako wsparcie w rehabilitacji po operacjach ortopedycznych.

Wskazania do laseroterapii

Laseroterapia jest zalecana w leczeniu wielu schorzeń, zarówno ostrych, jak i przewlekłych. Najczęstsze wskazania do zabiegu z wykorzystaniem lasera to:

Bóle stawów – w tym kolan, bioder i barków.
Bóle kręgosłupa – zarówno w odcinku szyjnym, jak i lędźwiowym.
Urazy sportowe – takie jak skręcenia, zwichnięcia, naderwania mięśni i więzadeł.
Trudno gojące się rany – np. owrzodzenia podudzi, odleżyny, rany pooperacyjne.
Blizny – w celu zmniejszenia ich widoczności i poprawy elastyczności skóry.
Ostroga piętowa – w celu redukcji bólu i stanu zapalnego w okolicy pięty.
Problemy skórne – takie jak trądzik, łuszczyca i owrzodzenia skóry.
Zespół cieśni nadgarstka – w celu złagodzenia bólu i poprawy funkcji nadgarstka.
Choroby zwyrodnieniowe stawów – takie jak artroza.
Reumatyzm – jako uzupełnienie leczenia farmakologicznego, w celu złagodzenia bólu i stanu zapalnego.
Stany zapalne mięśni i ścięgien – w tym łokieć tenisisty, łokieć golfisty, zapalenie ścięgna Achillesa.
Nerwobóle – w tym rwa kulszowa, w celu zmniejszenia bólu i stanu zapalnego wzdłuż nerwu.

Przeciwwskazania do zabiegu

Mimo swej skuteczności i bezpieczeństwa, laseroterapia nie jest wskazana dla wszystkich pacjentów. Przeciwwskazaniami do jej stosowania są m.in.:

Ciąża – ze względu na potencjalny wpływ na rozwój płodu.
Choroby nowotworowe – światło lasera może stymulować wzrost komórek nowotworowych.
Aktywne infekcje – laseroterapia może nasilić istniejący stan zapalny.
Epilepsja – laseroterapia może wywołać napad padaczkowy.
Nadwrażliwość na światło – osoby z nadwrażliwością na światło mogą doświadczać niepożądanych reakcji po zabiegu.
Choroby tarczycy – w przypadku naświetlania okolic szyi, laseroterapia może negatywnie wpływać na funkcjonowanie tarczycy.
Cukrzyca – u osób z cukrzycą istnieje ryzyko zaburzeń gojenia ran po zabiegu.
Rozrusznik serca – laseroterapia może zakłócać działanie rozrusznika serca.
Metalowe implanty w okolicy zabiegowej – metal może przewodzić ciepło i powodować oparzenia.
Świeża opalenizna – skóra po opalaniu jest bardziej wrażliwa na działanie lasera.
Stosowanie leków fotouczulających – niektóre leki mogą zwiększać wrażliwość skóry na światło.

Przed rozpoczęciem laseroterapii konieczna jest konsultacja z lekarzem lub fizjoterapeutą, którzy ocenią stan pacjenta i wykluczą ewentualne przeciwwskazania.

Przebieg zabiegu laseroterapii

Zabieg laseroterapii jest szybki, bezbolesny i w pełni bezpieczny. W zależności od rodzaju schorzenia i obszaru objętego leczeniem trwa od 5 do 20 minut. Na początku fizjoterapeuta dokładnie oczyszcza skórę, by zapewnić optymalne przenikanie światła laserowego. Następnie dobiera odpowiednie parametry urządzenia (takie jak moc, częstotliwość i czas naświetlania), przykłada głowicę lasera do skóry i delikatnie ją przesuwa. Możemy wtedy odczuwać przyjemne ciepło lub delikatne mrowienie, co jest normalną reakcją na działanie lasera. Po zakończeniu naświetlania nie ma konieczności stosowania specjalnych środków pielęgnacyjnych. Fizjoterapeuta zaleci nam jedynie unikanie intensywnego wysiłku fizycznego przez kilka godzin po zabiegu.

W zależności od rodzaju schorzenia, zalecana liczba zabiegów może znacznie się różnić. W przypadku niektórych dolegliwości, takich jak ostre stany zapalne lub urazy, wystarczy kilka sesji, by odczuć znaczną poprawę. Przy chorobach przewlekłych, takich jak zmiany zwyrodnieniowe lub bóle kręgosłupa, leczenie może być jednak dłuższe i wymagać więcej naświetlań. Częstotliwość zabiegów również jest ustalana indywidualnie przez lekarza lub fizjoterapeutę. Zazwyczaj zabiegi są wykonywane co 2-3 dni, by dać tkankom czas na regenerację. Niekiedy terapia może być rozłożona w czasie i obejmować cykle zabiegów rozdzielone kilkutygodniowymi przerwami.

Efekty terapii laserowej

Laseroterapia przynosi szereg korzyści w procesie rehabilitacji dzięki swoim właściwościom biostymulacyjnym. Do najczęściej obserwowanych efektów terapii należą:

Redukcja bólu – zarówno ostrego, jak i przewlekłego.
Stymulacja procesów regeneracyjnych – co przyspiesza gojenie się ran.
Redukcja blizn – zmniejszenie widoczności blizn i poprawa ich elastyczności.
Poprawa funkcji ruchowej – u pacjentów z różnymi schorzeniami, po urazach lub operacjach.
Usprawnienie mikrokrążenia – dzięki czemu komórki organizmu są lepiej odżywione i dotlenione.
Poprawa syntezy kolagenu i elastyny – co wpływa na poprawę elastyczności i jędrności skóry.
Zmniejszenie stanów zapalnych – co jest szczególnie korzystne w leczeniu schorzeń reumatycznych i stanów zapalnych mięśni oraz ścięgien.
Zwiększenie zakresu ruchu w stawach – poprawa ruchomości i zmniejszenie sztywności stawów, kluczowe w leczeniu chorób zwyrodnieniowych.

Efekty laseroterapii są widoczne już po kilku zabiegach, ale dopiero pełna terapia przynosi najkorzystniejsze rezultaty. Pacjenci korzystający z zabiegów często doświadczają znacznej poprawy jakości życia, zmniejszenia nieprzyjemnych dolegliwości i powrotu do pełnej sprawności.

Podsumowanie

Laseroterapia to nowoczesna i skuteczna metoda fizykoterapii, która wykorzystuje korzystne właściwości światła. Dzięki poszczególnym rodzajom laserów, takim jak laser punktowy, skanerowy i wysokoenergetyczny, terapia może być dostosowana do naszych indywidualnych potrzeb i wspomagać leczenie różnych schorzeń. Już po kilku zabiegach możemy zauważyć liczne korzyści, takie jak redukcja bólu, przyspieszenie procesów gojenia czy rozjaśnienie głębokich przebarwień. Pamiętajmy jednak, że przed zastosowaniem laseroterapii konieczna jest konsultacja z lekarzem lub fizjoterapeutą, którzy ocenią, czy nie istnieją żadne przeciwwskazania.